Ko’êju Ára jeipapa

Yma guivéma añeporandu mba’e rehepa noñembojojapái umi jasyjere (mes) pukukue, ikatu hag̃uáicha jaipapa porâve ha jaikuaa pya’eve mba’e árapa ojehu oimeraẽ mba’e.
Heta jey niko jaikuaase mba’e árapa ho’a ra’e térâ ho’áta hína aramboty, aretekuéra térâ mba’apoha ára. Pe jasyjere ojojapa ramo ndahasyietereíta vaicha chéve jaikuaa hag̃ua umíva. Upéva rehe añemoĩ ajapo upéicha ha ajuhu ikatuneha tuicha ñane pytyvõ arakuéra jeikuaápe.
Upéicha avei ñane retâyguakuéra okaraygua niko omomba’eterei pe jasy ñemongu’e. Ha’ekuéra omaña hese omohenda hag̃ua heta hembiaporâkuéra. Pe “calendario” ko’ág͂a jaiporúvape niko hasyeterei jaikuaa hag͂ua mba’éichapa oĩ hína jasy, pe “mes” ojeporúva ndojojapáigui, oĩ rupi ipukuvéva ha mbykyvéva.
Ikatúne niko ambue mba’épe noĩ porâitéi. Opáichavo, pe “mes” pukukue jejuavypa ojuehegui, chéve ramo g̃uarã, ñane mokañymba rei.
Amog̃uahẽ peẽme ko tembiapo pemañami hag̃ua hese. Ikatúmba’e va’erã niko ñane pytyvõ imínte jepe jaiporu porâve hag͂ua arakuéra.